نکات تفسیری جزء دهم قرآن کریم/ انقلابی ماندن مهم است نه انقلابی بودن

چه بسیارند کسانی که در شرایط عادی یا به هنگام تنگدستی در صف مومنان داغ و قرص و محکم قرار دارند، در همه جلسات مذهبی حاضرند، پای هر پرچم اصلاحی سینه می‌زنند، با هر منادی حق و عدالت هم صدا هستند و در برابر هر فسادی فریاد می‌کشند، ولی هنگامی که پست و مقامی پیدا می‌کنند و سری در میان سرها در می‌آورند یک مرتبه تغییر چهره و بالاتر از آن تغییر ماهیت می‌دهند.

نکات تفسیری جزء دهم قرآن کریم/ انقلابی ماندن مهم است نه انقلابی بودن

ترنم دشتی چهارمحال و بختیاری| بر آن شدیم تا در ماه مبارک و پرخیر و رحمت رمضان روزانه صفحاتی از کلام الهی را بر زبان جاری کنیم و بیش از پیش رهنمودهای قرآنی را در زندگی استفاده کنیم. سراسر آیات الهی پُر است از حکمت و اندرزهایی که برای زندگی انس‌ها ضروری است لذا در نظر داریم هر روز چند آیه‌ای از جزء مورد نظر را تفسیر و برخی نکات را در کنار یکدیگر مرور کنیم. جزء دهم قرآن از آیه ۴۱ انفال تا انتهای آن و ۹۲ آیه ابتدایی سوره توبه را شامل می‌شود. توبه یا برائت به معنای بازگشت به حق و بخداست. در آیه ۲ سخن از این است که اگر افراد از راه انحرافی خویش بازگردند، به نفع آن‌ها است و خدا توبه‌پذیر است. از پیامبر اسلام(ص) نقل شده است: هر کس سوره‌های «انفال» و «توبه» را قرائت نماید من شفاعت‌کننده و گواهی‌دهنده برای او، در روز قیامت خواهم بود، مبنی بر اینکه او از نفاق به دور است و به تعداد همه مردان و زنان منافق در دنیا، به او ده حسنه داده می‌شود و ده گناه از او پاک می‌شود و ده درجه بالا برده می‌شود و عرش و حاملان آن در ایام زندگی او در دنیا بر او درود می‌فرستند. چرا سوره توبه بسم الله ندارد؟ بَرَاءَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى الَّذِینَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِکِینَ (۱- توبه) پاسخ این سوال را چگونگی شروع این سوره به ما می‌دهد زیرا این سوره در واقع با اعلان جنگ به دشمنان پیمان‌شکن و اظهار برائت و بیزاری و پیش‌گرفتن یک روش محکم و سخت در مقابل آن آغاز شده است و روشنگر خشم خداوند نسبت به این گروه است و با بسم الله الرحمن الرحیم که نشانه صلح و دوستی و محبت و بیان‌کننده صفت رحمانیت و رحیمیت خداست تناسب ندارد این موضوع در روایاتی از علی(ع) نقل شده است. در قاموس مومنان شکست وجود ندارد قُلْ هَلْ تَرَبَّصُونَ بِنَا إِلَّا إِحْدَى الْحُسْنَیَیْنِ وَنَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِکُمْ أَنْ یُصِیبَکُمُ اللَّهُ بِعَذَابٍ مِنْ عِنْدِهِ أَوْ بِأَیْدِینَا فَتَرَبَّصُوا إِنَّا مَعَکُمْ مُتَرَبِّصُونَ (۵۲- توبه) در آیه مورد بحث به منطق عجیب محکمی برخورد می‌کنیم که راز اصلی همه پیروزی‌های مسلمانان نخستین در آن نهفته شده است و اگر پیامبر اسلام هیچ تعلیم و دستوری جز این نداشت برای تضمین پیروزی پیروانش کافی بود و آن اینکه مفهوم شکست و ناکامی را به کلی از صفحه روح آن‌ها زدوده و به آنها ثابت کرده که در هر حال شما پیروزید کشته شوید پیروزید و دشمن را بکشید باز هم پیروزید. شما دو راه در پیش دارید که از هر کدام بروید به منزل مقصود خواهید رسید. بیراهه و پرتگاه مطلقاً در مسیر شما وجود ندارد، یک راه به سوی شهادت می‌رود که نقطه اوج افتخار یک انسان با ایمان است و بالاترین محبتی است که برای انسان تصور می‌شود با خدا معامله کند جان را بدهد و یک حیات جاویدان و ابدی در جوار قرب پروردگار و در میان نعمت‌های غیر قابل توصیفش خریداری کند. راه دیگر پیروزی بر دشمن و درهم شکستن قدرت اهریمنی او و پاکسازی محیط زندگی انسان‌ها از شر ظالمان و ستمگران و آلودگان است و این نیز فیضی است بزرگ و افتخاری است مسلم. مسخره کردن آیات الهی روش تاریخی جریان نفاق و فتنه وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ لَیَقُولُنَّ إِنَّمَا کُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ ۚ قُلْ أَبِاللَّهِ وَآیَاتِهِ وَرَسُولِهِ کُنْتُمْ تَسْتَهْزِئُونَ (۶۵- توبه) منافقین هر زمان که برنامه‌های یکنواختی دارند، از این روش بهره‌برداری فراوان می‌کنند، حتی گاه می‌شود جدی‌ترین مطلب را در لباس مزاح و شوخی‌های ساده مطرح می‌کنند اگر به هدفشان رسیدند چه بهتر و گرنه با عنوان کردن شوخی و مزاح از چنگال مجازات فرار می‌کنند. روایات متعددی در ذیل این آیه وارد شده که حکایت از آن می‌کند که بعضی از منافقین که وصف حالشان در آیات آمده از کرده خویش پشیمان شدند و توبه کردند ولی بعضی دیگر همچنان بر روش خود باقی بودند. انقلابی ماندن مهم است نه فقط انقلابی بودن وَمِنْهُمْ مَنْ عَاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتَانَا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَلَنَکُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِینَ (۷۵- توبه) فَلَمَّا آتَاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَتَوَلَّوْا وَهُمْ مُعْرِضُونَ (۷۶- توبه) چه بسیارند کسانی که در شرایط عادی یا به هنگام تنگدستی در صف مومنان داغ و قرص و محکم قرار دارند، در همه جلسات مذهبی حاضرند، پای هر پرچم اصلاحی سینه می‌زنند، با هر منادی حق و عدالت هم صدا هستند و برای کارهای نیک گریبان چاک می‌کنند و در برابر هر فسادی فریاد می‌کشند، ولی به هنگامی که به اصطلاح دری به تخته می‌خورد، به نوایی می‌رسند، پست و مقامی پیدا می‌کنند و سری در میان سرها در می‌آورند یک مرتبه تغییر چهره و بالاتر از آن تغییر ماهیت می‌دهند، آن شور و عشق سوزان نسبت به خدا و دین در آن‌ها فروکش می‌کند، دیگر در جلسات سازنده خبری از آنان نیست و در هیچ برنامه اصلاحی حضور ندارند، نه برای حق گریبان چاک می‌کنند و نه دیگر در برابر باطل فریاد می‌کشند. ** برگرفته از قرآن بشیر (تفسیر یک جلدی جوان؛ برگرفته از تفاسیر نمونه و المیزان) تحدیر(تندخوانی) جزء دهم قرآن کریم با صدای استاد معتز آقایی

دیدگاهتان را بنویسید